Початкова сторінка

Прадідівська слава

Українські пам’ятки

Змагатимеш до посилення сили, слави, багатства і простору
Української держави

Богдан Хмельницький

?

Церква Різдва Христа

Церква Різдва Христа

Розмір зображення: 800:634 піксел

Дерев’яна церква Різдва Христа 1801 р. [Слободян В. Каталог існуючих дерев'яних церков України і українських етнічних земель. – Вісник ін-ту Укрзахідпроектреставрація, 1996 р., т. 4, с. 153].

Szpikołosy – par. Przemienienia Pańskiego

Szpikołosy, 22-500 Hrubieszów,

tel. 0-84/698-14-64

Proboszcz: ks. Józef Bednarz (1958-1983-1994)

Rezydent: ks. Jan Flak (1949-1973-1998)

Do parafii należą miejscowości: Białoskóry, Ciołki, Gołębowiec, Kobło, Moroczyn, Szpikołosy.

Odpust: MB Łaskawej (III niedziela maja), Przemienienie Pańskie

Liczba mieszkańców: 1330

Historia parafii:

Parafię erygował, 28 V 1920 r., bp lubelski Marian Fulman. Poprzednio Szpikołosy należały do parafii hrubieszowskiej. W posiadaniu parafii jest 11,2 ha ziemi. Od początku swego istnienia należy do dekanatu hrubieszowskiego (obecnie do hrubieszowskiego północnego). Dawniej teren ten zamieszkiwali unici: kościół w Szpikołosach był do r. 1792 kościołem parafialnym, a następnie kościołem filialnym parafii unickiej w Dziekanowie. Drugi kościół unicki, filialny, znajdował się w Koble (filia Kopyłowa). Od r. 1875 powstała tutaj parafia prawosławna. Za opór i obronę katolicyzmu 6 osób zesłano na Syberię, a 14 innych skazano na więzienie.

Dawna cerkiew greckokatolicka, pw. Narodzenia Pana Jezusa, obecnie kościół parafii Kościół rzymskokatolickiej pw. Matki Boskiej Łaskawej, wzniesiona w r. 1801 na miejscu poprzedniej drewnianej, zamieniona ok. r. 1870 na cerkiew prawosławną, rekoncyliowana w r. 1919, w latach: 1939-1945 znowu w rękach prawosławnych. Odnawiany w okresie międzywojennym i po II wojnie światowej, w latach 1971-2 pomalowany, boazeria z r. 1989. Kościół orientowany, drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany.

Trójdzielny: prezbiterium prostokątne, zamknięte trójbocznie, szersza, kwadratowa nawa i prostokątny równej szerokości z prezbiterium babiniec. Przy prezbiterium od strony północnej czworoboczna zakrystia. Nad nawą ośmiopołaciowa kopuła z latarnią wsparta na ośmiobocznym tamburze. Wewnątrz w nawie ośmiopolowe, pozorne sklepienie kopulaste, w prezbiterium pozorne sklepienie kolebkowe, w pozostałych pomieszczeniach strop. Łuk tęczowy oraz arkada między nawą i babińcem półkoliste. Zewnątrz w dolnej części, z wyjątkiem zakrystii, wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu. Kopuła, dwuspadowe dachy nad prezbiterium i babińcem oraz pulpitowy dach nad zakrystią, kryte blachą, dach okapowy kryty blachą trapezową. Trzy ołtarze o cechach klasycystycznych z w. XIX, w głównym: obraz MB Łaskawej i na zasłonie obraz Przemienia Pańskiego (r. 1920), scena Ostatniej Wieczerzy na antepedium, z tegoż okresu; w bocznych obrazy św. Józefa i św. Mikołaja.

Dzwonnica z r. 1850, odnawiana w w. XX. Drewniana, konstrukcji słupowo- ramowej, oszalowana. Dwukondygnacyjna, górą ośmioboczna; między kondygnacjami daszek okapowy. Dach ośmiopołaciowy, kopulasty oraz daszek okapowy, pobite gontem.

B. Inne obiekty sakralne istniejące na terenie parafii:

1. Murowana kaplica, z r. 1906, obok cmentarza grzebalnego, wybudowana przez miejscową ludność jako wotum za ocalenie od zarazy i za szczęśliwy powrót trojga zesłańców z Syberii, poświęcona przez bpa Jaczewskiego,

2. Figura przydrożna w Moroczynie, wewnątrz rzeźba św. Jana Nepomucena, ludowa.

C. Cmentarze:

1. Cmentarz rzymskokatolicki, czynny, założony w r. 1920, z czasem połączył się z cmentarzem greckokatolickim i prawosławnym, w kształcie czworoboku o pow. 1,32 ha, podzielony na kwatery, ogrodzony metalową siatką przy metalowych słupach, brama na słupach murowanych z białej cegły

2. Cmentarz prawosławny w Koble, nieczynny, założony po r. 1914, użytkowany do końca II wojny światowej, w kształcie czworoboku o pow. 0,48 ha

3. Cmentarz z I wojny światowej w Szpikołosach, nieczynny, założony prawdopodobnie w r. 1915, w kształcie prostokąta o pow. 0,32 ha, pochowani są żołnierze armii rosyjskiej i austriackiej, ogrodzony wysokim wałem ziemnym

4. Cmentarz z I wojny światowej w Koble, nieczynny, założony prawdopodobnie w r. 1915, w kształcie wydłużonego prostokąta o pow. 0,24 ha, ogrodzony wałem ziemnym

Msze św. w niedziele i święta, godz.: 7.45, 9.00, 11.00

Księgi metrykalne:

chrztów: od r. 1920

małżeństw: od r. 1920

zmarłych: od r. 1920

Kronika parafialna: od r. 1930

Powołania z terenu parafii: ks. Jan Flak, ks. Henryk Nowak (diec. drohiczyńska)

Stowarzyszenia, organizacje i ruchy religijne: ministranci

Szkoły istniejące na terenie parafii: Szkoła Podstawowa w Koble, Szkoła Podstawowa w Szpikołosach