2005 р. Довідка

Bartne

Cerkiew prawosławna pod wezwaniem świętych Kosmy i Damiana.

Cerkiew orientowana, trójdzielna z szeroką nawą, o konstrukcji zrębowej, na wystającej ponad powierzchnię ziemi kamienno-ceglanej podmurówce. Ściany oszalowano poziomo deskami pomalowanymi w kolorze zbliżonym do żółto-brązowego. Okna w nawie, babińcu i prezbiterium prostokątne. Dach dwuspadowy, kryty blachą, z tyłu nad trójbocznym prezbiterium, trójpołaciowy z baniami nad nawą, prezbiterium i babińcem. Teren przycerkiewny otoczony siatką drucianą. Do 1995 roku wokół cerkwi rosły dorodne drzewa ale zostały wycięte. W pobliżu cerkwi stoi kamienny krzyż z następującym napisem:

Na cześć i chwałę Pana Boga wykonali członkowie prawosławnej cerkwi w Bartnem nawróciwszy się z Unii – 17 marca 1928 roku

Ikonostas został przywieziony w latach 30-tych z rozebranej cerkwi na Chełmszczyźnie lecz w trakcie wysiedleń w 1947 roku został wywieziony a pozostały po nim jedynie carskie wrota. Dzisiejszy ikonostas skomponowany jest ze współczesnych ikon. Wewnątrz cerkwi, na parapecie chóru muzycznego jest 12 owalnych ikon proroków zachowanych z nieistniejącej świątyni z pobliskiej Świerżowej Ruskiej, rozebranej po 1947 roku. W cerkwi znajduje sie kopia obrazu Matki Bożej Poczajowskiej (oryginał zabrali ze sobą mieszkańcy Bartnego wysiedlani w 1947 roku). W Babińcu ciekawa ikona Michała Archanioła. Warto zwrócić również uwagę na kryształowy żyrandol – pająk, przeniesiony z tutejszej cerkwi greckokatolickiej.

Prawosławne nabożeństwa w Bartnem odbywały się już podczas I-szej wojny światowej celebrowane przez kapelana wojsk carskich dla stacjonującego tu pułku Kozaków Dońskich. Po wojnie pierwsze nabożeństwo odbyło się 18.03.1928 roku odprawione przez ks. Michała Hrycaja, Pawła Szwajkę, Aleksandra Wołoszyńskiego i Michała Iwaśkowa. Budowę cerkwi rozpoczęto 30.09.1928 roku od poświęcenia miejsca pod cerkiew a zakończono i konsekrowano po dwóch miesiącach podczas święta św. Kosmy i Damiana. Do czasu wybudowania cerkwi nabożeństwa odprawiano na wolnym powietrzu lub w prywatnej chyży. Po wysiedleniu miejscowej ludności cerkiew popadła w ruinę. Pod nieobecność prawosławnych przeznaczono ją na stajnię dla owiec i bydła. Restytuowanie parafii nastąpiło w 1958 roku a gruntowny remont przeprowadzono w latach 1968-1969. W roku 1996 rozpoczęto budowę nowej plebanii.

Джерело: