Початкова сторінка

Прадідівська слава

Українські пам’ятки

Про справу не говори з тим, з ким можна, а з ким треба

Богдан Хмельницький

?

Бодаки с

Бодаки с

Розмір зображення: 700:524 піксел

Село належало до Горлицького деканату Перемиської єпархії.

За поділом 1999 р. – гміна Сенкова, повіт Горлице, Малопольське воєводство.

Bodaki

Warto zobaczyć:

-> Cmentarz nr 69 – Przegonina

-> Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra

-> Cerkiew prawosławna pw. św. Dymitra

-> Cmentarz Parafialny

-> Cmentarz Parafialny – stary – Pstrążne

-> Kapliczki i krzyże w Bodakach

Bodaki – wieś malowniczo położona na zakręcie doliny potoku Bartnianka poniżej Bartnego, łącznie z przysiółkami Przegonina i Pstrążne ok.45 domów i 170 mieszkańców, w większości Łemków, którzy powrócili z wysiedleń. Autobusy do Gorlic. W szkole schronisko młodzieżowe. Położona na wysokośći 470 m n.p.m. otoczona stokami Kornut, Męcińską Górą (679 m), Dziamerą (756 m), Ostrą Górą (759 m)i Holą(660m)

Bodak to po łemkowsku oset polny, w tym przypadku nazwa pochodzi jednak od nazwiska mieszkańców. Rodzina Bodaków mieszka tu do dziś. Historycznie Bodaki były przysiółkiem Przegoniny, obecnie jest odwrotnie (nazwa wsi obowiązywała do 1947 r.) Historia dzisiejszej wsi jest historia wsi Przegonina. Nazwa PRZEGONINA, wywodzi się od staropolskiej nazwy herbu “PRZEGONINA”

Wzmiankowana po raz pierwszy w 1581 r., jako wieś królewska starostwa bieckiego.

Miała wtedy sołectwo i dwa półdworzyszcza wołoskie.

Przed II wojną światową w całej Przegoninie było 120 gospodarstw, w tym w Bodakach 23, a w Pstrążnem 38. Spośród ponad 400 mieszkańców z górą jedną trzecią stanowili prawosławni.

Przegonina, podobnie jak sąsiednie Bartne, była ośrodkiem kamieniarstwa.

Piaskowiec wydobywany na stoku Kornutów wykorzystywano głównie jako kamień budowlany. Wytwarzano także kamienne blaty stołowe i płyty chodnikowe dla Gorlic.

Na stoku na zachód od zbiegu dróg wyjątkowo malowniczy zespół kapliczek i krzyży.

Najładniejszą, krytą gontem, z efektownym zwieńczeniem, ufundował pod koniec XIX w. Stefan Żelem, z zawodu wędrowny szklarz.

We wsi zachowały się nieliczne stare chałupy.

Stromy odcinek stoku Męcińskiej Góry na zachód od Bodaków to tzw.Czartoryja – to osuwisko,zwały ziemi zsuwające się po deszczach ze stoków Męcińskiej Góry i Holi. Pewnego razu ziemia zatarasowała potok Bartne w jego przełomie, tj. pomiędzy Męcińską Górą a Ostrą Górą. Spowodowało to spiętrzenie wód w potoku, a następnie zalanie Bodaków(wówczas jeszcze Przegoniny). Do dziś miejsce to sprawia kłopoty drogowcom, szosa jest stale uszkadzana.

Powyżej drogi, w odległości ok. 300 m na północny zachód, w niszy osuwiska można odnaleźć kilka niewielkich jaskiń i schronisk skalnych o długości nieprzekraczającej kilku metrów. Z Bodaków można w nieco ponad godzinę przejść leśną drogą przez niską przełęcz do Wapiennego dogodne połączenia PKS z Gorlicami.

W lesie bukowym na zboczu Ostrej Góry nad Przegoniną (obecnie Bodaki) znajduje się cmentarz wojskowy nr. 69 z I wojny światowej, jest łatwy do odszukania dzięki wyznakowaniu do niego ścieżki dojściowej znakami biało-czarnymi. Można też skrócić sobie do niego drogę przechodząc przez potok, bez mostka, na wysokości zachowanej dobrze austriackiej tablicy informacyjnej przy drodze. Warto zadać sobie trud kilkunastominutowego podejścia polami i przez młody las bukowy, gdyż obiekt jest po gruntownym remoncie w czasie którego przywrócono mu pierwotny wygląd. Wykonano praktycznie od nowa niski murek z niespojonego kamienia łamanego z przodu, oraz z tego samego materiału opaski wokół grobów. Pomiędzy zachowanymi słupkami betonowymi przeciągnięto od nowa druty kolczaste. Jest to jedyne tego typu rozwiązanie na cmentarzach projektu Hansa Mayra. Być może w podobny sposób ogrodzone były groby pierwotne żołnierzy tu pochowanych (był to popularny sposób zabezpieczania prowizorycznych mogił) i projektant postanowił włączyć ten motyw do swojego projektu. U szczytu cmentarza ustawiono nowy krzyż drewniany z blaszanym daszkiem, wykonany nieco mniej starannie i nieco mniejszy od oryginalnego.

Pochowano na nim 55 Austriaków z: 7 i 56 (wadowickiego) pułku piechoty złożonego z Polaków, 17 i 28 pułku piechoty austriackiej obrony krajowej oraz 33 pułku strzelców austriackiej obrony krajowej złożonego z Ukraińców, którego rejonem uzupełnień był Stryj. Pochowanych jest tu 74 Rosjan. W czasie założenia cmentarza było 11 mogił masowych, 6 zbiorowych rzędowych i 12 pojedynczych. Polegli oni w walkach o okoliczne grzbiety 2 i 3 maja 1915 r. Po lewej stronie wejścia, na jednym z większych kamieni tworzących mur widnieje na wpół zatarty, wykuty napis – trudny dziś do rozszyfrowania. Oprócz tych elementów zachowały się też słupki HV na granicy działki. Grunt na cmentarz oraz na prowadzącą do niego drogę pozyskany został od Marii Skirpan.

Z Przegoniny (Bodaki) – więźniowie którzy przebywali w obozie w Thalerhofie (Austria) w latach 1914 – 1915 Szpak Jan i Kaczor Dimitry, jurista

Джерело:

Bodaky [Ru] Bodaki [Polish]

present day SE Poland

Lemko Surnames found in 1787 Austrian Cadastral Records

Bodak (4 families)

Brandobor / Brandobur

Zelem / Zhlem / Zelim / Zhlim (3 families)

Leszkowicz / Leshkovych

Lyzak / Lizak

Olejarczyk / Olejarchyk / Olearczyk

Raczek / Rachok

Tarbay / Tarbaj (2 families)

Ciupka / Tsjupka

Parish Data:

no church – village was served by the parish in BORTNE 5 km away

In 1785 the village lands comprised 2.10 sq.km. There were 190 Greek Catholics 0 Roman Catholics and 0 Jews

1840 – 137 Greek Catholics

1859 – 62 Greek Catholics

1879 – 95 Greek Catholics

1899 – 105 Greek Catholics

1926 – 100 Greek Catholics

1936 – 35 Greek Catholics

The village was incorporated into the Lemko Apostolic Administration in 1934

Джерело: