Початкова сторінка

Прадідівська слава

Українські пам’ятки

Не дозволиш нікому плямити слави, ні честі твоєї нації

Богдан Хмельницький

?

Велика Менцина с

Село належало до Горлицького деканату Перемиської єпархії.

Або Менцина.

За поділом 1999 р. – гміна Сенкова, повіт Горлице, Малопольське воєводство.

Męcina Wielka

Warto zobaczyć:

-> Cmentarz nr 81

-> Cmentarz nr 82

-> Cerkiew greckokatolicka pw. św. Kosmy i Damiana

-> Cmentarz Parafialny – stary

-> Pomnik rozstrzelanych

-> Kapliczki i krzyże w Męcinie Wielkiej

Męcina Wielka położona jest u stóp Męcińskiej Góry (679 m) w dolinie potoku Wapnianka, liczy obecnie około 430 mieszkańców. Wieś założona na prawie średzkim na mocy zezwolenia Kazimierza Wielkiego w 1377 r. Osadźcą Męciny Wielkiej w 1377 roku był Miczko Kotka, syn Janusza. Własność szlachecka od 1415 roku znalazła się w posiadaniu miasta Biecza. W XVI wieku została ponownie lokowana na prawie wołoskim i zasiedlona przez nowych osadników. Ze starych podań wynika, że Jan III Sobieski miał osadzić tu wysłużonych żołnierzy z prawem do wydobywania oleju skalnego. W 1853 roku odkryto tu pokłady asfaltu, a następnie ropy naftowej. U schyłku ubiegłego stulecia funkcjonowało na tym terenie ponad 300 szybów naftowych.

Po krwawych walkach I wojny światowej pozostały cmentarze wojskowe. W 1914 roku Męcina Wielka znajdowała się na przedpolu frontu, po stronie zajętej przez Rosjan, a w 1915 roku miała tu miejsce walka na bagnety, oddział dotarł nawet do miejscowej cerkwi, gdzie ukryli się rosyjscy żołnierze.

Z II wojną światową związane było wysiedlanie miejscowych Łemków. We wsi znajduje się drewniana cerkiew gr.-kat pw. śś. Kośmy i Damiana, wybudowana w 1807 roku. Częściowo uległa zniszczeniu w czasie działań frontowych w maju 1915 roku, a w 1930 roku została przebudowana. Dokonano wówczas zmiany kopuły, nadając jej charakter bizantyjski. Stracony wygląd łemkowski odzyskała w 1986 roku. Świątynia trójdzielna, konstrukcji zrębowej, z wieżą konstrukcji słupowej. Prezbiterium zamknięte trójbocznie. Wewnątrz dobrze zachowany ikonostas oraz dwa ołtarze w konwencji barokowej z XIXw. Nad nawą i prezbiterium spłaszczone kopuły, z cebulowo zakończonymi zwieńczeniami. Hełm baniasty.

Z Męciny Wielkiej – jako więźień w obozie w Thalerhofie ( Austria)w latach 1914 – 1915 przebywał Kucura Matwij

Джерело:

Macina Velyka [Ru] Mecina Wielka [Polish]

Gorlice District, present day SE Poland

Lemko Surnames cited by Krasovs'kyj from 1787 Austrian Cadastral Records

Boryk / Borek (2 families)

Wanczyk / Van'chyk (2 families)

German (4 families)

Hnatyk / Chnatyk / Hnacik / Chnacik / Hnatyk

Huzy / Guzy / Huzyj

Zelem / Zelim / Zhlem

Zywan / Zhyvan (3 families)

Zagorski / Zagors'kyj

Karp

Kaczmarczyk / Kachmarchyk (2 families)

Krecik / Kretyk (4 families)

Mizik / Myzyk (2 families)

Mlynarz / Mlynar

Pierog / Pirog / Pyrig

Przybyla / Prybyla (2 families)

Russyniak / Rusiniak / Rusynjak (2 families)

Slimak / Slymak (2 families)

Smakula (3 families)

Tynderak

Turok / Turek (3 families)

Homyk / Homik / Khomyk (2 families)

Chromik / Khromyk

Szopik / Shopyk (2 families)

Juszczak / Jushchak (2 families)

Parish Data: [from Blazejowskyj and Iwanusiw]

The church was «Saints Kosmas and Damian» [1807] [still standing]

The wooden church was renovated in 1900 and 1930. The village is firstmentioned in documents in 1777 when Queen Elizabeth of Hungary and Poland gave permission for its establishment.

In 1785 the village lands comprised 9.3 sq km. There were 270 Greek Catholics 95 Roman Catholics and 7 Jews

1840 – 398 Greek Catholics

1859 – 483 Greek Catholics

1879 – 374 Greek Catholics

1899 – 502 Greek Catholics

1926 – 515 Greek Catholics

1936 – 447 Greek Catholics

In 1936 there were 146 Roman Catholics, 33 Protestants and 15 Jews

The village was incorporated in to the Lemko Apostolic Administration in 1934

Джерело: